Bikash Roka Magar

६० को दशकसम्म पनि रोल्पाको जेलबाङमा कलम पुगेको थिएन । सानासाना नानीबाबुहरु सेतो खरी ढुंगा या अंगारले अक्षर सिक्थे । मैले पनि जीवनको पहिलो सुन्दर अक्षर कालो पाटीमै त सिकेको हुँ - क । त्यही एउटा क को पछि दौडेर पछि धेरै पछि अरु पनि सिकें - एबिसी, एक दुई तीन...... ००० जिल्ला सदरमुकामदेखि उति टाढा पनि थिएन हाम्रो गाउँ । हिँडेर जम्मै त्यही एक दिनको बाटो त थियो । जम्मा एकदिनको बाटो त गाउँलेका लागि उधुम नजिक थियो । नत्र त नुन तेल ल्याउन हप्तौं हिँडेर मधेश झर्नुपर्थ्यो । कमाउन जाने कालापार (भारत) त झन् कहाँ पो नजिक हुनु ? अभावको खाल्डोमा रुमलिरहेको गाउँ भए पनि सबैको आँखामा सपना बाँकी थियो । सपना बाँकी छउञ्जेल बाँच्ने चाहना पनि त हुँदो रहेछ । मेरी आमा पनि त्यही सपनालाई अंगालो हालेर त हामीलाई हुर्काइरहेकी थिइन् । घरमा थियौं-आबैसहित २ नाना म र बूढो बाजे । बा ५४ सालमै साउदी हिँडिसकेका थिए । टुकीको उज्यालोमा आमा खै के आफैंसँग गुनगुन गर्दथिन् । अहिले धुम्मिल धुम्मिल सम्झना आउँछ - आबै त्यतिबेला फगत गुनगुनाउँदोमात्र थिइनन् रहेछ । उनी त कालो पाटी हातमा लिएर कखरा र गुणन पढ्दै हुँदो रहेछिन् ...

विकास रोकामगर रोल्पाको जेल्बाङ । बा खाडीको लाहुरदेखि फर्किसकेका थिए । तर, सधैंका लागि होइन, केही दिनका लागि छुट्टी मिलाएर । बा विदेशदेखि गाउँ फ र्किएका बेला देशमा जनयुद्ध उत्तराद्र्धमा पुगेको थियो । साँझ खाना खाइसकेपछि अँगेनामा बसेर आगो ताप्दै थियौं । बा गफगाफको परिधिभन्दा बाहिर मौनतामा गए । एकछिन सबैको अनुहार राम्रोसँग नियाले । त्यसपछि अचानक बोले, ‘अब गाउँ छोड्नुपर्छ । यहाँ बस्नु उचित छैन । म विदेश फर्किहाल्नुपर्छ, तिमीहरुलाई तलमाथि भयो भने के गर्छौ ?’ यसै पनि गाउँका बालकहरु निर्दोष, चञ्चल र लजालु प्रकृतिका हुन्छन् । सायद म पनि त्यस्तै थिएँ हुँला । बा’कै काखमा लडिबुडी गर्दै थिएँ । मलाई थाहा थिएन बा’ले किन गाउँ छोड्ने भने ? गाउँ छोडेर कहाँ जाने ? यो गाउँभन्दा पर पनि अर्को गाउँ छ ? बा’ले अकस्मात गाउँ छोड्ने कुरा गरेपछि आबै (आमा) सुसुक्काउन थालिन् । गाउँमा जम्मा १०/१२ घर । त्यसमाथि २/३ घर तलमाथि गर्‍यो भनेमात्रै पनि माइत र घर सजिलै गर्न सकिने । उनको मनले कहाँ मान्दो हो र ? त्यो उमेरमा आइपुगेर सबै जिज छाडेर सहर झर्नु ? मलाई लाग्छ, त्यो दिन आधा रात...

विकास रोकामगर प्रिय स्मृति, सब ठीकठाक थियो । भत्केको हृदयलाई उहिल्यैजस्तो नबनाएपनि केही त जिर्णोद्धार गरेको थिएँ । आधाउधी बिर्सिसकेको थिएँ – त्यो पे्रम, त्यो सम्बन्ध, त्यो बिछोड र ती अथाह पीडाका कथाहरुलाई । बाँचेकै थिएँ । हाँसेकै थिएँ । धेरैधेरै समय लगाई लाशजस्तो भइसकेको आफूलाई फेरि मान्छे बनाएको थिएँ । भर्खर त निस्कन थालेको थिएँ – बन्द कोठाबाट । र, उनीहरुसँग बातचितमा भुलाउन लागेको थिएँ आफूलाई । धेरै समय लाग्यो – यहाँसम्म आइपुग्न । थाहा छ अझै टाढा पुग्नु छ .... त्यसका लागि आफूलाई जसरी हो ठीकठाक बनाउँदै लगिरहेको थिएँ । सब ठीकठाक चल्दै थियो । र, यसैबेला तिमी फेरि आयौ र सोध्यौ, ‘सञ्चै छौ ?’ अब म कसरी भनूँ, ‘ठीकै थिएँ । फेरि भत्किएँ ।’ ००० सोचिरहेछु – छोडिहिँडेको तिमीले बरु बिर्सिहिँडेको भए पनि हुन्थ्यो । मनका अनेक अनेक सम्झनाका किस्साहरुलाई मारिहिँडेको भए पनि हुन्थ्यो । अथवा, गइसकेकी तिमी – यसरी कहिल्यै नआइदिएकी भए पनि हुन्थ्यो ।  आएपनि यसरी यो अवस्थामा आइपुगेर मेरो हालचाल नसोधी दिए पनि हुन्थ्यो । नबोली दिए पनि हुन्थ्यो । तर, सोचेजस्तो भएन । तिमी आयौ पनि । बोल्...